Avropa Azərbaycanla əməkdaşlığı daha da genişləndirməyə çalışır - Litva nümunəsi

Azərbaycan və Litva arasında ikitərəfli əməkdaşlıq qarşılıqlı maraq doğuran müxtəlif sahələri, o cümlədən siyasi, iqtisadi, mədəni və diplomatik əlaqələri əhatə edir. İki ölkə əməkdaşlığı genişləndirmək və əlaqələri gücləndirmək üçün birgə çalışır.

Litva Azərbaycanın Aİ-nin Şərq Tərəfdaşlığı platforması çərçivəsində əhəmiyyətini və onun enerji tərəfdaşı kimi strateji rolunu dərk edərək, Aİ ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsinin tərəfdarıdır. Aİ-nin Rusiya qazından asılılığı azaltmaq səyləri fonunda Aİ-yə üzv ölkələr alternativ təchizatçılarla enerji əməkdaşlığını gücləndirmək və enerji mənbələrinin çeşidini genişləndirmək istəyini nümayiş etdirirlər. Azərbaycan bu istiqamətdə mühüm oyunçuya çevrilir və Aİ enerji əməkdaşlığının gücləndirilməsində və Azərbaycandan daha çox təbii qazın alınmasında çox maraqlıdır.

 

Litva tərəfi enerji təchizatının diversifikasiyası çərçivəsində Azərbaycanla enerji tərəfdaşlığını genişləndirmək arzusunu dəfələrlə ifadə edib.

Litvanın bu yaxınlarda ölkəni və Baltikyanı ölkələri Avropa Qaz Şəbəkəsinə (GIPL) birləşdirən qaz kəmərini tikməsini nəzərə alaraq və Litvanın mayeləşdirilmiş təbii qaz terminalının imkanları ilə Azərbaycan qazının Avropa İttifaqı vasitəsilə Litvaya daxil olması yaxşı perspektivlər vəd edir. Gələcəkdə Xəzər regionundan qaz potensial olaraq Litvaya tədarük oluna bilər ki, bu da iki ölkə arasında enerji əlaqələrini daha da gücləndirəcək.

Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri çərçivəsində Aİ-nin Litvaya təqdim etdiyi tvinninq layihələrinə gəldikdə, Azərbaycan Litvanın ən etibarlı tərəfdaşlarından biridir. Bu günə qədər Litva Azərbaycanda 26 layihənin seçimində iştirak edib, onlardan 17-də iştirakını təmin edib.

 

Bu fakt səmərəli əməkdaşlığı və iki ölkənin qarşılıqlı inkişaf və tərəqqiyə kömək etmək üçün ümumi sadiqliyini vurğulayır.

Təkcə 2022-ci ildə Litva Azərbaycanda nəqliyyat təhlükəsizliyi, ətraf mühitin mühafizəsi, pensiya islahatı və səhiyyə kimi sahələrə əsas diqqətini ayıraraq dörd Aİ tərəfdaşlıq layihəsini uğurla həyata keçirib. Bu layihələr Litva institutlarının öz təcrübələrini bölüşmək və bu əsas sektorlarda müsbət dəyişikliklərin stimullaşdırılmasında azərbaycanlı həmkarları ilə əməkdaşlıq etmək istəyini nümayiş etdirir. Bundan əlavə, Litva institutları hazırda Azərbaycanda Aİ-nin beş tvinninq layihəsini fəal şəkildə həyata keçirir, ikitərəfli əməkdaşlığı və iki ölkə arasında bilik mübadiləsini daha da gücləndirir. Bundan başqa, 2023-cü ildə Litva Aİ-nin "Team Europe" təşəbbüsü çərçivəsində minalardan təmizləmə sahəsində Azərbaycana yardım göstərəcək.

İqtisadi baxımdan Azərbaycan və Litva arasında ticarət və investisiya əlaqələri inkişaf edir. 2022-ci ildə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi təxminən 33 milyon dollara çatıb.

Həm Azərbaycan, həm də Litva ikitərəfli ticarəti stimullaşdırmaq və iqtisadi əməkdaşlıq üçün istifadə olunmamış imkanları araşdırmaq üçün fəal şəkildə strategiyalar həyata keçirirlər. Əsas diqqət ayırılan sektorlarına enerji, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı və informasiya texnologiyaları daxildir.

Azərbaycan investisiyaları təşviq edən, iqtisadi artımı stimullaşdıran və müxtəlif sənaye sahələrinin inkişafını dəstəkləyən əlverişli biznes mühitinin yaradılması üzərində fəal işləyir. Ölkədə yerli və xarici biznesin cəlb edilməsi, biznesin aparılmasının asanlaşdırılması, rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi istiqamətində bir sıra islahatlar və təşəbbüslər həyata keçirilib.

Əlverişli biznes mühitinin yaradılmasının ümumi məqsədi hər iki ölkənin işgüzar dairələri arasında birbaşa qarşılıqlı fəaliyyəti stimullaşdırmaq, səmərəli tərəfdaşlığa və iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsinə töhfə verən təşəbbüslərin ortaya çıxmasına səbəb olub. 2022-ci ilin may ayında Litva Prezidentinin Azərbaycana səfəri çərçivəsində Azərbaycan və Litvanın işgüzar dairələri arasında iqtisadi forum keçirilib. İki nümayəndə heyətinin müzakirə etdiyi məsələlər arasında ticarət, investisiya, kənd təsərrüfatı, informasiya texnologiyalarının inkişafı, nəqliyyat, enerji, təhsil və s. sahələr olub.

 

Bu tədbir Azərbaycanın biznes və investisiya məkanı kimi artan cəlbediciliyini bir daha nümayiş etdirib.

Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən siyasəti sayəsində Azərbaycan bu gün avropalı həmkarları arasında nüfuzlu mövqe tutur. Azərbaycanın neft və qaz layihələrini effektiv həyata keçirən ölkə kimi nüfuzu öz tərəfdaşları arasında ölkəyə böyük hörmət qazandırıb. Lakin diqqəti cəlb edən təkcə enerji sektoru deyil. Getdikcə daha çox ölkə Azərbaycanla müxtəlif sahələrdə əlaqələrin inkişaf etdirilməsinin dəyərini anlayır. Son illərdə avropalı tərəfdaşlarla strateji sazişlərin imzalanması siyasətin bu istiqamətinin əhəmiyyətini vurğulayır.

 

Azərbaycanın fəal iştirakı və təsiri olmasaydı, Avropanın Qafqazla əlaqələri yarımçıq olardı. Azərbaycanın Cənubi Qafqaz regionunda görkəmli lider kimi əhəmiyyəti yaxın qonşuları hüdudlarından kənara çıxır və onu bütün Avropa qitəsində mühüm oyunçuya çevirir.