Rusiya ətrafından keçən Çin-Avropa yük daşımaları marşrutunun gücünü artırmaq məqsədilə Qazaxıstandakı iki layihəyə 1,25 milyard avro (1,36 milyard dollar) sərmayə qoymağı planlaşdırır. Bu barədə  Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (EBRD) cümə günü bildirib.

Trans-Xəzər və ya Orta Dəhliz kimi tanınan bu marşrut Rusiyadan keçən şimal marşrutundan daha qısadır və Ukraynanın işğalı səbəbindən Moskvaya qarşı tətbiq olunan Qərb sanksiyaları fonunda Şərq-Qərb ticarəti üçün getdikcə daha əhəmiyyətli hala gəlir.

Yük daşımaları üçün bu quru və dəniz nəqliyyat dəhlizi Qazaxıstan, Azərbaycan və Gürcüstan kimi ərazisindən keçən ölkələr üçün iqtisadi fayda təmin edəcək.

"Trans-Xəzər layihəsi, yəni Rusiya ticarət modelinə alternativ olaraq əlaqələndirilmənin inkişafı çox önəmlidir”, – EBRD prezidenti Odile Renaud-Basso Reuters-ə bildirib.

O, EBRD-nin potensial 750 milyon avroluq sərmayə üçün Qazaxıstan dövlət dəmir yolu şirkəti ilə anlaşma memorandumunu imzaladığını söyləyib. Digər layihə isə Qazaxıstanın Qərbi Aktobe bölgəsində Aktobe-Ulgaisyn yolunun bərpasına 500 milyon avro dəyərindədir, o, müsahibədə deyib.

Renaud-Basso bildirib ki, EBRD həmçinin Qazaxıstan və Mərkəzi Asiya regionunda yaşıl enerji layihələrinə sərmayə qoyur və nümunə olaraq Özbəkistanda bərpa olunan enerji istehsalçıları üçün batareya enerjisi saxlama layihəsini qeyd edib.

EBRD daha çox bərpa olunan enerji istehsalçılarının şəbəkəyə qoşulmasını təmin etmək üçün Qazaxıstanın dövlət elektrik şəbəkə operatoru KEGOC ilə 270 milyon avroluq razılaşma planlaşdırır.

O bildirib ki, bu il Qazaxıstanın əsas aviaşirkəti olan Air Astana-nın ilkin kütləvi təklifi zamanı 5% pay alan bank daha çox özəlləşdirmə sövdələşmələrində iştirak etmək niyyətindədir.

EBRD-nin gözləntisinə görə, bu ilki 4%-lik artım ilə müqayisədə, nəhəng Tengiz neft yatağının genişləndirilməsi səbəbilə Qazaxıstan iqtisadiyyatı gələn il 5,5% artacaq.

N.Təbrizli