Ancaq əziz və hörmətli yoldaşlar, o qurumun yuxarı mərtəbələrində guya əxlaqlı işlər görülür? Haçan o bina əxlaq və mənəviyyat məbədi olubdur ki, indi onun bir deşiyində əxlaqsızlıq yuvası tapmısınız? Azərbaycan xalqının yaddaşı çox qısa, operativ yaddaşdır, hər şeyi qulaqardına veririk, unuduruq, bundan da istifadə edib başımıza corab hörürlər. 

Əgər unutqan olmasaq yada salardıq ki, bu Azərbaycan Yazıçılar Birliyi adlı idarə Azərbaycan sovet yazıçılarının İttifaqı olaraq məşum və məlun 1937-ci il repressiyasından cəmi 3 il qabaq, 1934-cü ildə İosif Stalinin göstərişi ilə yaradılıbdır. Qarşıdan xalqları "təmizləmə”, qardaşı qardaşın, oğulu atanın, yazıçını şairin üzünə qoymaq üçün böyük dalğa gəlirdi, bu dalğaya ədəbi-bədii don geyindirmək üçün bütün ittifaqda hər sahə üzrə idarələr yaradılmalı idi. Bəs nə üçün xüsusi yaradıcılıq qurumları olmalı idi? Axı Müşfiqi, Cavidi, Əhməd Cavadı, Salman Mümtazı... öldürmək üçün elə NKVD bəs eləyirdi. Ancaq yox, Stalin yaxşı başa düşürdü ki, bu qəddar tamaşanın effekti, ləzzəti, həmçinin kütlələrə təsiri üçün elə aktyorlar aktyorların üzünə durmalıdır. Hərə öz sahəsində "xalq düşməni” aşkarlamalıdır. Bizdə bu işin önündə məhz yazıçılar getmişdir. Təsadüfi deyil ki, Yusif Səmədoğlu 1980-ci illərdə yazdığı "Qətl günü” romanında "Bir məmləkətdə ki, şair şairin başını istəyə, ora xaraba qalmalıdır” tipli cümlə yazmışdı. İddia edirəm bunu bir növ avtobioqrafik yazıbdır. Təkcə Səməd Vurğunun repressiya illərində fəaliyyətini nəzərdə tutmayıb. Elə özü də uzun illər AYB-də yüksək vəzifə tutub, "ədəbiyyat” jurnallarına redaktorluq edib, gördüyünü görüb. 

Əslində çox uzağa getməyə ehtiyac da yoxdur. "Müstəqillik” dövrümüzdə də AYB öz sovet ənənələrinə sadiq qalmış, həmişə fərqli fikirə, azad sözə düşmən olmuş, yaltaqlıq, yalan yuvasına çevrilmişdir. Bir neçə şair və yazıçını ordan qovublar. O cümlədən, indi hansısa qadının yarıçılpaq oynaması, nə bilim, pulsuz qəlyan çəkməsi onun şəxsi işidirsə, gözgörəsi yalançılıq, yaltaqlıq ictimai əxlaqsız hərəkətdir. Nə qədər ki, ölkədə belə "yaradıcı” qurumlar qalır, millət də əxlaqa elə paça arasında yer tutan anlayış kimi baxacaqdır. 

Bu kafe əhvalatı həmçinin ucuz detektivlər yazarının biabırçı yalançı olmasını da üzə çıxartdı. Öncə dedi kafedən xəbərimiz yoxdur, ancaq ortaya ayda 8 min manat icarə pulu almasının sənədini qoydular. Belə çıxır Hacıbala müəllim bundan güclü detektiv imiş... Adamın bədii istedadı o qədər aşağıdır ki, bir bambılı kafe söhbətindən də ləyaqətlə çıxa bilmədi. 

Əlbəttə, günah onlarda deyil. Günah məzlum xalqdadır ki, indiyəcən bu saxtakarlıq icarədarlarına pərəstiş edir, yolda-irizdə görəndə cumub qəlyanlarından öpmək istəyirlər. O cümlədən, müxalifət liderləri indi bəs kimə təbrik teleqramı yazacaq? Hansı şairə, yazıçıya yalmanacaqlar? Axı orada milli xainlərin kafesi aşkara çıxıb, tərəfimizdən aşkar edilib götürülübdür! Bəli! Vur ağzından partlasın! Mən hansı bir orqana bənzədim ki, AYB-ni...

Bu arada ümumən tamaşadan zövq almağımı, xeyli güldüyümü hörmətli oxuculara çatdırım. Karikatur hadisə idi. Misal üçün, yağmalanan kafenin yiyəsinin BDU-da hüququn dekanı olması çox əla faktdır. O mənada yox ki, pulu hardan tapıb gecə klubu-zad açır, bəs düzgünlük hanı... Yox, bizdə buna görə adama gülməzlər. Hamı belə yaşayır. Bacarana baş qurban. Sən də imkan tap, qamarla, hörmətli adam olarsan. O mənada ki, həmin tip ölkədə yaradılan hüquqsuzluq şəraitinin sırf memarlarından biridir. Onun dərs dediyi qaqaşlar indi hüquq-mühafizə orqanı əməkdaşıdır və oğlunun adına açdığı obyektləri qanun-zad hərləmədən basıb yağmalayırlar, heç demirlər, ey hörmətli müəllim, kafenizdə qəlyan var... Deyirlər oğlun cinsi azlıqlarla əylənir, olmaya özü də... İnsanın əkdiyi ağacın meyvələrini yeməsi dünyada ən ləzzətli hadisələrdən biridir. Biz hazırda bunu müşahidə eləyirik.