Ter-Petrosyanın da "Sülh Plaftorması" var - Ekspert

ANN.Az xəbər verir ki, bunu "Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, siyasi ekspert Elxan Şahinoğlu deyib. Politoloq bildirib ki, birinci hadisə azərbaycanlı və erməni fəalların birgə təsis etdikləri "sülh platforması” oldu: 

 

 

"Bu platforma çərçivəsində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və Dağlıq Qarabağın Azərbaycana aid olduğunu bildirən ermənilərin sayı tədricən artır. İkinci hadisə Ermənistanın eks-prezident Levon Ter-Petrosyanın 17 dekabrda lideri olduğu Ermənistan Milli Konqresinin qurultayındakı çıxışıdır. Bu çıxış da sensasiya əhəmiyyətlidir.

Levon Ter-Petrosyan Ermənistanın prezidenti olub və məhz onun ölkəsinə rəhbərlik etdiyi müddətdə Azərbaycan torpaqları işğal olunub, Xocalı soyqırımı baş verib. Levon Ter-Petrosyan bu cinayətləri birbaşa həyata keçirənləri, planlayanları Dağlıq Qarabağdan Ermənistanda yüksək vəzifələrə gətirib. Demək, indiki vəziyyətə görə, o da məsuliyyət daşıyır.

 

Buna baxmayaraq, Levon Ter-Petrosyan o illərdə "qələbə eyforiyası” içində olmaq əvəzinə, Azərbaycan torpaqlarının işğalının və qonşusu ilə düşmənçiliyin Ermənistana və Dağlıq Qarabağa yaxşı heç nə vəd etmədiyini ilk anlayanlardandır. Ancaq o bunu anladıqda artıq gec idi, baş separatçılar Robert Köçəryan və Serj Sarkisyan artıq Ermənistandakı bütün güc strukturlarına nəzarət edirdilər. Onlar imkan vermədilər ki, Levon Ter-Petrosyan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllini sürətləndirən "mərhələli həll” planına imza atsın. Onlar Levon Ter-Petrosyanı devirdilər və eks-prezidentin dövlət başçısı kürsüsündə son sözü bu oldu: 

Levon Ter-Petrosyan 18 ildən sonra proqnozunun doğrulduğunu qurultaydakı bu cümləsi ilə təsdiq etdi: 

 

 

"Erməni lobbisi indi də Ermənistana heç nə ilə kömək etmir. Çünki pullarını havaya sovurmaq istəmirlər. Levon Ter-Petrosyan və digər müxalifət təmsilçiləri Ermənistanın ən böyük bəlası kimi korrupsiyanı göstərirlər. Aydındır ki, daima bu cür xəbərləri oxuyan erməni lobbisinin təmsilçiləri Serj Sarkisyana pul verməyəcəklər. Levon Ter-Petrosyanın hakimiyyətə qarşı işlətdiyi digər əsas arqument ölkə əhalisinin sürətlə azalmasıdır. Heç Levon Ter-Petrosyanın hakimiyyəti, həmçinin müharibənin illərlə davam etdiyi dövrdə Ermənistanda demoqrafik vəziyyət bu qədər ağır deyildi. İndi isə bu, Ermənistan hakimiyyəti üçün həllolunmaz problemə çevrilib. Məhz bu arqumentdən çıxış edən Levon Ter-Petrosyan Azərbaycanla sülh əldə edilməyənə qədər Ermənistanı və Dağlıq Qarabağı ağır həyat gözlədiyini vurğulayıb.

Ümumiyyətlə, Ermənistanın eks-prezidenti çıxışının müxtəlif hissələrində Azərbaycanla və Türkiyə ilə barışmağın vacibliyinin Ermənistan üçün həyati əhəmiyyətli olduğuna bir neçə dəfə işarə edib. Çünki Levon Ter-Petrosyan anlayır ki, Azərbaycanın və Türkiyənin Ermənistanı blokadada saxlamasının, bütün regional layihələrdən təcrid etməsinin, üstəgəl, Azərbaycanın silahlanmasının ölkəsi üçün yaxşı sonu olmayacaq.

Maraqlıdır ki, Levon Ter-Petrosyan çıxışının bir neçə yerində həm də Azərbaycan və dövlət başçısı İlham Əliyev haqqında müsbət epitetlər işlədib. Erməni xalqı kimi Azərbaycan xalqının da indiki vəziyyətdən əziyyət çəkdiyini deyən Levon Ter-Petrosyan İlham Əliyevi rasional düşünən lider adlandırıb. Başqa sözlə, Ermənistanın keçmiş dövlət başçısı öz ölkəsinin deyil, müharibə vəziyyətində olduğu ölkənin liderinin daha məntiqli və məsələlərə rasional yanaşdığını düşünür. Bu isə dolayısı ilə o deməkdir ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə də rasional yanaşan elə İlham Əliyevdir. Levon Ter-Petrosyanın İlham Əliyev haqqında dediklərindən məhz bu qənaətə gəlmək olar. Hər ikisi Dağlıq Qarabağ münaqişənin mərhələli həllinə üstünlük verir”.

 

"Məsələn, İlham Əliyev rayonlardan birinə səfər zamanı demişdi ki, Ermənistanı taqətdən salmaq üçün Azərbaycan silahlanacaq və düşmənə müxtəlif istiqamətlərdə təzyiqini artıracaq. Levon Ter-Petrosyan da çıxışında deyib ki, müharibənin özü yox, hətta bu barədə söhbətlər belə Ermənistan əhalisinin azalmasına və gənclərin ölkəni sürətlə tərk etməsinə yol açıb və bu proses getdikcə artır. Levon Ter-Petrosyanın daha bir fikri bundan ibarətdir ki, demoqrafik vəziyyət elə bir acınacaqlı hal ala bilər ki, Ermənistan və Qarabağdan heç nə qalmayacaq və problem özü-özünə həll olunacaq. Bu da faktiki İlham Əliyevin "münaqişənin həlliylə bağlı zaman Azərbaycanın xeyrinə işləyir” yanaşmasının təsdiqidir.

Levon Ter-Petrosyanın çıxışında ziddiyət də özünü büruzə verir. Məsələn, bir tərəfdən, onun çıxışı aprel savaşının Ermənistan cəmiyyətini daha çox deqradasiyaya uğraması kimi anlaşılırsa, digər tərəfdən, eks-prezident deyir ki, Azərbaycan müharibəyə başlasa, erməni cəmiyyəti yenidən birləşəcək və Azərbaycanı daha böyük itkilərə məruz qoyacaq.

Görünür, bu sözlər erməni auditoriyasını sakitlələşdirmək üçün deyilib. Levon Ter-Petrosyan öz çıxışı ilə erməni cəmiyyətində o qənaətin yaranmasını istəmir ki, o, nəyin naminə olursa-olsun, barışın tərəfdarıdır. Əslində isə Levon Ter-Petrosyanın çıxışının əksər hissəsinin leytmotivi bundan ibarətdir ki, Ermənistan Azərbaycan və Türkiyə ilə barışmasa, o cümlədən, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı özünün də vaxtilə razılaşdığı "mərhələli həll” planını qəbul etməsə, Ermənistanı və Dağlıq Qarabağı faciəvi sonu gözləyir. Azərbaycan da təzyiq yolu ilə Ermənistan hakimiyyətinə məhz bunu anlatmağa çalışır. Levon Ter-Petrosyanın çıxışının sonu da bu şüar üzərində köklənib: "Sülh, Barışıq, Mehriban qonşuluq”. Biz də bunu istəyirik.

 

 

Ermənistanda aprel ayında parlament seçkisi keçiriləcək. Ermənistan müxalifəti fəallığını artırmağa çalışır. Bu sırada Levon Ter-Petrosyanın lideri olduğu Erməni Milli Konqresi də seçkiyə hazırlığa start verib. Mümkündür ki, əsas müxalifət partiyaların bloku formalaşsın. Çünki, müxalifət parlament seçkisində uğur qazanmasa, Serj Sarkisyan baş nazir kreslosuna əyləşəcək və hələ bir müddət də ölkəsini geri sürükləməkdə davam edəcək. Levon Ter-Petrosyanın son çıxışı həm də o deməkdir ki, Serj Sərkisyan növbəti ağır durumda eks-prezidentə bel bağlamaya bilər. Çünki, aprel savaşının nəticələrindən əndişələnən Serj Sarkisyan həmin günlərdə Levon Ter-Petrosyanın evinə getmiş, onunla geniş fikir mübadiləsi aparmışdı. Həmin günlərdə Levon Ter-Petrosyan Sarkisyana mənəvi dəstək verdi, ancaq bu çıxış həmin dəstəyin bir daha təkrarlanmayacağına işarədir”.