İqlim dəyişikliyinin səbəbləri və təsirlərini aradan qaldırmaq üçün trilyonlarla dollar tələb olunur, lakin Azərbaycanda keçiriləcək COP29 Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iqlim sammitinin liderləri "yüz milyardlarla" məbləğin razılaşma üçün real olduğunu deyirlər.

Danışıqlarçılar gələn ay Bakıda toplaşaraq, inkişaf etməkdə olan ölkələrə hər il iqlim maliyyəsi olaraq 100 milyard dollar ayırmaq üçün zəngin ölkələrin cari öhdəliyini əvəz edəcək yeni maliyyələşdirmə hədəfi ilə bağlı razılığa gəlməyə çalışacaqlar.

Keçən həftə COP29 öncəsi keçirilən kritik görüşdə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının tərəfləri ilk dəfə  maliyyə ehtiyacının trilyonlarla dollar həcmində olduğunu qəbul ediblər. Bu barədə COP29 baş danışıqlarçısı Yalçın Rəfiyev bildirib.

O əlavə edib ki, lakin dövlət sektorunun təmin edə biləcəyi  real hədəf "yüz milyardlarla" dollardır. 

Niyə bu vacibdir?

İqlim dəyişikliyi qasırğalardan tutmuş ekstremal istiyə qədər daha da şiddətlənən fəlakətlərə səbəb olduğu üçün inkişaf etməkdə olan ölkələr qlobal istiləşməyə uyğunlaşmaq və bərpa olunan enerji kimi sahələrə sərmayə qoyaraq özləri də planetin istiləşdirici emissiyalarını azaltmaq üçün daha çox vəsaitə ehtiyac duyurlar.

Qlobal temperatur sənaye dövründən əvvəlki səviyyədən təxminən 1,3 dərəcə Selsi (2,3 F) yuxarı qalxıb və 2024-cü il indiyədək qeydə alınan ən isti il ola bilər.

Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, qlobal istiləşmənin 1,5 C (2,7 F) səviyyəsində məhdudlaşdırılması böyük tədbirlər görülməzsə, əlçatmaz arzuya çevrilə bilər.

Bakı danışıqlarında 100-dən çox dünya liderinin iştirakı gözlənilir. Oktyabrən ortalarına olan məlumata görə, 61 prezident, 38 baş nazir və 2 vəliəhd COP29-da iştirakını təsdiq edib. Bu barədə COP29-un prezidentliyindən Reuters-ə bildirilib.

Ötən il Dubayda keçirilən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iqlim sammitində 160-dan çox dünya lideri iştirak etmişdi.

Əsas sitatlar

"Biz seçimləri daraltmaqda yaxşı iş gördük və artıq mümkün nəticələr görünməyə başlayır. Amma Tərəflər arasında hələ də aradan qaldırılması lazım olan fərqləri açıq şəkildə görürük,"  - COP29-un Prezident-Təyinatçısı Muxtar Babayev bildirib.

"Dövlətlərin ümumi, lakin fərqləndirilən məsuliyyətləri olsa da, onlar mübahisələri kənara qoymalı, bir-birini ittiham etməyi dayandırmalı və ortaq məxrəcə gəlməlidirlər. Qlobal istiləşməyə görə kimin günahkar olduğunu müəyyən etmək və ya kim daha çox ətraf mühitə ziyan vurub suallarına vaxt itirmək olmaz,"  -  Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bildirib.

N.Təbrizli