"Övladım 2-ci sinifdə oxuyur. Uşaq ev tapşırıqları ilə o qədər yüklənir ki, məktəbdən qayıdan kimi dincəlmədən tapşırıqları hazırlamağa başlayır və axşam saat 9-a, bəzən 10-a kimi ancaq yekunlaşdırır, digər şeylərə vaxtı qalmır. Uşaq dərs də oxumalı, ev tapşırıqları da etməli, dincəlməlidir də. Ancaq bu gün uşaqların dincəlmək üçün nə vaxtı, nə də imkanı yoxdur. Dərs proqramının ağırlığı, hətta yay ayları üçün ev tapşırıqlarının çoxluğu ucbatından uşaq öz uşaqlıq dövrünü yaşamağa vaxt tapa bilmir. İzahı verilməyən tapşırıqları müəllim sinifdə şagirdə başa salmır, həll elətdirmir, üstəlik də ev tapşırığı verir. Mən övladımın məktəbini dəyişmək istəyirdim, bunun üçün imtahandan keçməsi və lazım olan nəticəni göstərmək tələb olunurdu. İmtahandan keçə bilmədiyinə görə, onun məktəbini dəyişə bilmədik. Birinci sinif şagirdini imtahana salıb, yüksək səviyyədə nəticə tələb etmək məncə düzgün deyil. Hesab edirəm ki, uşaqları bu qədər yükləmək olmaz", - valideyn deyib.
 
Millət vəkili Ceyhun Məmmədov orta məktəb şagirdlərinin bir məktəbdən digərinə yerdəyişməsi üçün müxtəlif imtahanların keçirilməsini qaydasını vacib hesab edir.
  
"Uşaqların orta məktəbə qəbulu və sinifdən sinifə keçməsi üçün müəyyən qaydalar tələb olunur. Bu normaların olması çox önəmlidir, çünki, sistem olmadıqda burada hansısa bir ədalətli bögüdən və yanaşmadan söhbət gedə bilməz. Ona görə belə bir sistemin olması önəmlidir. Ancaq bu sistem ümumilikdə həddindən artıq şagirdlərin gərginləşdirilməsinə də səbəb olmamalıdır. Əsas hədəf və məqsəd prosesin ağırlaşdırılması yox, şəffaflığın təmini olunması və sistemin düzgün işləməsi olmalıdır. Belə olduğu təqdirdə  hər şey öz qaydasında gedəcək, əks halda isə müəyyən problemlər ortaya çıxacaq. Sistemin işləməsi baxımından bu çox önəmlidir. Amma bu şərtlət həddindən artıq yükləmə olmaması şərti ilə həyata keçirilməlidir", - deputat bildirib.

 
Təhsil eksperti İlqar Orucov deyir ki,  bu qiymətləndirməni aparmaqda məqsəd şagirdləri sıxmaq və onları həddindən artıq yükləmək deyil, əksinə tədrisin növbəti mərhələlərində şagirdin nəzərdə tutulmuş minimum bilikləri əldə etməsinə yönəlmiş addımdır.
 
"Əlbəttə ki, şagird sinifdən sinifə keçirsə, o oxuduğu sinifdə təbii ki, onun qiymətləndirilməsi aparılmalıdır. Bu təkcə Azərbaycanda belə deyil, bir çox xarici ölkələrin təhsil sistemində bu qaydadan istifadə olunur. Burda söhbət şagirdin yüklənməsindən getmir. Sadəcə şagirdin oxuduğu sinifdə onun proqram məzmununu hansı səviyyədə mənimsədiyinin öyrənilməsindən gedir. Bu da şagirdin biliyinin ölçülməsinə xidmət edir. Bir şagird ikinci sinifi oxuyub bitirdikdən sonra, keçdiyi mövzulara uyğun test tağşırıqlarını həll edə bilmirsə, o, necə üçüncü sinifdə oxuya bilər? Demək ki, o, keçdiyi mövzuları mənimsəməyib. Şagird əgər sinifdə keçdiyi tədris mövzularını mənimsəmirsə, burada əlbəttə ki, məktəbin və fənni tədris edən müəllimin, eyni zamanda valideynlərin də günahı var. Müxtəlif ölkələrdə tədrisin forması fərqli şəkildədir. Elə ölkələr var ki, orada şagirdlər bütün günü məktəbdə olur, onun istirahəti də, asudə vaxtı da, sosiallaşması da bütövlükdə onun bütün təlim və tərbiyə prosesi məktəbdə həyata keçirilir. Belə olduqda da şagirdin evə gedərkən hər-hansı çalışmalar yerinə yetyirməsinə ehtiyac qalmır. Amma reallıq bizdə belədir ki, bizim kimi təhsilin tədris olunduğu ölkələrdə şagird günün yalnız müəyyən hissəsini sinifdə keçirir və əlbəttə ki, bütün şagirdlərin maksimal səviyyədə o bilikləri əldə etmək imkanı olmur. Burada şagirdin fərdi inkişafından irəli gələn məsələlər var. Düşünürəm ki, bu qiymətləndirməni aparmaqda məqsəd şagirdləri sıxmaq və onları həddindən artıq yükləmək deyil, əksinə tədrisin növbəti mərhələlərində şagirdin nəzərdə tutulmuş minimum bilikləri əldə etməsinə yönəlmiş addımdır”, - ekspert deyib.
 
"Çox bərbad bir vəziyyətdir. İbtidai sinif şagirdlərini çox yükləyirlər. Əgər bu uşaq hansısa imtahan verib məktəbə girəcəksə, onda bu məktəbə nəyə görə gedir maraqlıdır. Kimin ixtiyarı var ki, Azərbaycan qanunlarını pozub, onun vətəndaşı olan bir uşağı məktəbdə təhsil almaq hüququndan məhrum etsin. Azərbaycan qanunlarına görə, hər bir şəxs pulsuz şəkildə orta məktəb təhsili ilə təmin olunmalıdır. Dünyanın ən inkişaf etmiş ölkələrində heç bir ibtidai siniflərdə heç bir imtahan yoxdur. Çünki, bu, uşaqların psixologiyasına ciddi zərər vurur və qeyri-düzgün nəticələrə gətirib çıxarır. İbtidai sinifdə imtahanların olması uşaqlar üçün əlavə stressdir.Uşaqlar imtahanı bəlli bir yaşdan sonra verə bilərlər. Ona qədər isə  bütün bu summativlər və digər imtahanlar sadəcə süni maneə və uşaqların psixoloji inkişafında travma yaradacaq səbəblərdən biridir”, - psixoloq deyib.



www.anews.az