Bakıda zəlzələ təhlükəsi varmı?- Ekoloqdan açıqlama

07.02.2023 19:51

Yaxın vaxtlarda Bakının mərkəzində zəlzələnin baş verə biləcəyi barədə sosial şəbəklərdə yayılan məlumatlar şayədir və heç bir elmi əsası yoxdur. Bunu ekoloq Ənvər Əliyev Azərbaycanın paytaxtında zəlzələ gözləntiləri barədə amerikalı geoloq Rubin Burrelin adından yazılmış məlumatlara münasibət bildirərək qeyd deyib.

Belə ki, Rubin Burrelin adından Facebook-da yaxın günlərdə Bakının mərkəzində güclü zəlzələ baş verəcəyi barədə məlumatlar yer alıb. İddiaya görə, amerikalı alim Türkiyədə baş verən zəlzələnin tədqiqinə görə təkanın 6,9 bal gücündə olacağını vurğulayıb. Bu barədə fikirlər əhali arasında çaşqınlıq yaradıb.

Məsələ ilə bağlı ekoloq Ənvər Əliyev bildirir ki, bu kimi fikirlər qorxu yaratmaq üçün yaradılıb.

"Amerikalı geoloqun fikirləri həqiqəti əks etdirə bilməz. Dəqiq hansı ərazidə zəlzələnin baş verməsi heç vaxt deyilə bilməz. Zəlzələnin hansı ərazidə və nə vaxt baş verəcəyini əvvəlcədən bilmək mümkün deyil. Bu qorxu yaratmaq üçün yaradılan fikirlərdir. Zəlzələ təhlükəsi sadəcə ehtimal oluna bilər. Hava haqqında məlumatı heç bir həftə əvvəlcədən doğru proqnoz etmək olmur. Bütün dünya geoloqları birmənalı şəkildə zəlzələnin iki il bundan əvvəl İstanbulda olacağını yazırdılar. Ancaq göründüyü kimi başqa ərazilərdə oldu. Məsələn Azərbaycan da, Gürcüstan da zəlzələnin olacağı əvvəlcədən proqnozlaşdırıla bilər. Ancaq hansı ərazidə olacağı haqqında fikir söyləmək yanlışdır. Seysmik zonaya daxil olduğu üçün zəlzələ daha çox Aralıq dəniz sahillərində baş verir",- ekoloq bildirib.

Ekoloq vurğulayır ki, Azərbaycan ərazisi seysmik zonanın üzərində yerləşir.

"Bizim ölkə seysmik qırışıqlığın üstündə yerləşir. Bu baxımdan hər şeyi qabaqcadan ölçüb-biçməliyik. Xüsusilə ictimai müəssisələrdən başlamış tədris müəssisələrinə qədər bütün obyektlərin tikintisində diqqətli olmalı, güclü zəlzələ ehtimalları nəzərə alınmalıdır. Əhali arasında maarifləndirici tədbirlər görülməlidir", - ekoloq əlavə edib.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası nəzdində (AMEA) Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin (RSXM) seysmik stansiyaları tərəfindən 2022-ci ildə ümumi olaraq 12 min 762 yeraltı təkan qeydə alınıb. Onlardan 2949-u yerli, 4645-i regional, 3776-sı uzaq zəlzələdir. Bu da 2021-ci il ilə müqayisədə 1467 hadisə və ya 10% çoxdur. Baş vermiş təbii və texnogen mənşəli hadisələr nəticəsində 67 nəfər həlak olub, 296 nəfər xəsarət alıb. Nazirliyin xilasediciləri tərəfindən 104 nəfər xilas edilib, 1399 nəfər təxliyə olunub.

Zəlzələyə məruz qalan sahələr seysmik zona adlanır. Hazırda 2 seysmik zona var. Bunlardan biri Aralıq dənizi və ya Alp-Qafqaz-Himalay zonasıdır ki, Atlantik okeanından Himalay dağlarına , sonra da Malay arxipelaqına qədər geniş zolaq şəklində uzanır, o biri Sakit okean zonasıdır ki, Sakit okeanı əhatə edir.

İSTİQAMƏT: 5.3.17. ekologiya və ətraf mühitin mühafizəsi;

Qeyd: Yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi çərçivəsində hazırlanıb.