Hazırda ölkədə kreditlər, xüsusilə istehlak kreditləri 20 faizdən yuxarı təklif olunur ki, bu da vətəndaşlar üçün heç də əlverişli sayılmır.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti (İH) uçot dərəcəsinin 0,25 faiz bəndi artıraraq 8,75 %-dən 9 %-ə çatdırılması barədə qərar qəbul edib. Faiz dəhlizinin aşağı həddi 0,5 faiz bəndi artırılaraq 7 %-dən 7,5 %-ə, yuxarı həddi isə 0,25 faiz bəndi artırılaraq 9,75 %-dən 10%-ə çatdırılıb.
Ekspert Əkrəm Həsənovun sözlərinə görə, faizlərin qalxması Mərkəzi Bankın uçot dərəcələrini qaldırması ilə bağlıdır.
"Mərkəzi Bank son vaxtlar uçot dərəcələrini artırır. Bu uçot dərəcələri
Mərkəzi Bankın banklara verdiyi kreditin faiz dərəcələridir. Əgər banklar Mərkəzi
Bankdan krediti daha baha götürübsə, deməli bu banklarda öz növnəsində krediti
baha verirlər. Mərkəzi Bank bu ilin əvvəlində banklar üçün məcburi ehtiyyat
normasını da 4 faizdən 5 faizə qaldırdı. Məcburi ehtiyyat norması bankların əmanətçi
və digər müştərilərdən bank hesablarına cəlb etdiyi vəsaitin müəyyən hissəsinin
Mərkəzi Bankda məcburi saxlanılmasıdır. Məsələn, bir fərd kommersiya
bankına 1000 manat məbləğində əmanət qoyur və məcburi ehtiyat norması 1%-dir.
Bu halda kommersiya bankı cəlb etdiyi məbləğin 1%-ni, yəni 10 manatını Mərkəzi
Bankda saxlamalıdır. Nəticədə kommersiya bankı cəlb etdiyi 1000 manatlıq əmanətin
hamısını deyil, 990 manatını kredit resursu kimi istifadə edə bilər. Mərkəzi
Bank məcburi ehtiyat normasını 1%-dən 2%-ə qaldırdığı təqdirdə isə kommersiya
bankı cəlb etdiyi 1000 manatlıq əmanətin yalnız 980 manatını kredit kimi verə
biləcəkdir. Banklar müştərilərdən pulu kredit vermək üçün toplayır. O
pulun bir hissəsini Mərkəzi Bank məcburi saxlayır və ona görə banka faiz
vermir. Buna görə də o pul banka qazanc gətirmir və bu bank üçün itkidir. Buna
görə də, banklar özləri verdiyi kreditin faizini artırır. Mərkəzi
bankın bunu etməsinin səbəbi qiymət artımı, yəni infulyasiya ilə
mübarizə aparmasıdır. Yəni Mərkəzi Bank çalışır ki, ölkədə kredit bahalaşsın
və iqtisadi aktivlik azalsın. Bununlada qiymət artımının qarşısı alınsın. Təbii ki, kreditin bahalaşması nə əhalini, nə də sahibkarları razı sala bilməz", - ekspert bildirib.
Ekspressbank müştərilərinə minimal illik faiz dərəcəsi 11.5% olmaqla, maksimal müddəti 60 ayadək olan istehlak krediti
təklif edir. Həmçinin
bank illik faiz dərəcəsi 12%, maksimal müddəti 60 ayadək olan 5
000 000 manatadək sahibkar krediti də verir.
Bank of Baku maksimal müddəti 59 ay olan və illik faiz dərəcəsi 11.5%-dən başlayan istehlak krediti təklif edir. Maksimal götürülə biləcək məbləğ 50 000 manatdır.
Turan
Bank sahibkarlıq fəaliyyəti
ilə məşğul olan şəxslərə illik faiz dərəcəsi 16 faizdən başlayan kredit
təklif edir. Bu kreditin maksimum müddəti 36 aydır. Həmçinin bank illik faiz dərəcəsi
12.5 faizdən başlayan 30 000 manatadək istehlak krediti verir. Bu kreditin
maksimal müddəti 48 aydır.
Bank BTB illik faiz dərəcəsi 18%-dən başlayan istehlak krediti təklif edir. Bu kreditin maksimal məbləği 30 000 manat, müddəti isə 48 aya kimidir. Bankda kiçik və orta sahibkarlığın inkişafı nəzərdə tutulmuş, illik faiz dərəcəsi 16%-dən başlayan sahibkarlıq krediti mövcuddur. Bu kreditin miqdarı 1 000 0000 manat, maksimal müddəti isə 26 ay təşkil edir.
Capital Bank sahibkarlar üçün illik faiz dərəcəsi 16%-dən başlayan 100 000 manatadək kredit təklif edir. Bu kreditin müddəti 36 ayadəkdir. Eyni zamanda bank illik faiz dərəcəsi 13%-dən başlayan 30 000 manatadək istehlak krediti təklif edir. Bu kreditin maksimal müddəti isə 36 aydır.
Eltac Nurullazadə
www.anews.az
Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin !
