Elçin Məmmədov
Bərbad
günə düşən yaşayış yerləri əvvəlki görkəminə qayıdacaqmı?
"Mikrorayon” ifadəsi sovet dövrünün insanları üçün
rahat, təmiz və sakit yaşayış yeri kimi anlaşılır. O zaman Bakıda da ən əlverişli
yaşayış yerləri mikrorayonlar idi. Ancaq məlum səbəblərdən bütün sahələrdə hökm
sürən xaos şəhərsalmadan da yan ötmədi, plansız, qaba və qarışıq tikililər mikrorayonları
da sıradan çıxardı.
Bu gün Bakının mikrorayonları sürətlə şəhər mühitindən
uzaqlaşır və kəndləşir. Vaxtilə kompleks şəkildə tikilən 9 mərtəbəli yaşayış
binalarının özünəxas simasından indi əsər-əlamət qalmayıb. Şəhər həyat tərzi və
ictimailikdən uzaq olan sakinlərin öz eyvanlarını genişləndirməsi, birinci mərtəbələrin
isə faktiki olaraq fərdi evlərə, mağazalara çevrilməsi dözülməzdir. Üstəlik, mikrorayon
ərazilərində ayrıca fərdi ev tikənlər də var?! Hələ ictimai, sosial əhəmiyyəti
olmayan pərakəndə obyektləri demirik...
Mikrorayonlar bir qayda olaraq sırf yaşayış yeri
kimi salınıb. Bugünkü xaos ucbatından yaranan tikililər nəticəsində isə mikrorayonlar
yaşayış yeri olaraq əvvəlki önəmini itirib. İnsanların sakitliyi pozulub; məhəllələrə
müdaxilə edən yeni obyektlər, xüsusilə də dükanlar, sexlər, qarajlar ətrafda nizamsız
bir mənzərə yaradıb. Hətta məhəllələr arasında inzibati tikililər, ofislər də
meydana çıxıb.
Əvvəlki standart layihəli yaşayış binalarının
arasında, az qala məhəllələrin içində tikilən "novostroyka” binalar isə vəziyyəti
daha da ağırlaşdırıb. Mənasız layihələr əsasında tikilməkləri bir yana, harda gəldi
yerləşən bu binaların alt mərtəbələrindəki mağazalar da ərazidə əlavə sıxlığa səbəb
olur. Bu mağazalara hər gün yük daşıyan avtomobillər artıq məhəllə içində də təhlükəsizliyimizi
təhdid edir.
Diqqət edək, sovet vaxtı mikrorayonlarda mağazalar yalnız
məhəlləkənarı yollarda, başqa sözlə, bir mikrorayonun digəri ilə sərhədində tikilən
binalarda təşkil olunardı. Bu, şübhəsiz ki, mağazalara mal daşıyan avtomobillərin
məhəllələrə girişinin qarşısını almaq üçün düşünülüb. Üstəlik, belə binalar həm
də əsas avtomobil yollarından kifayət qədər aralıda tikilib ki, mağazalara mal
daşıyan maşınlar hərəkətə maneə yaratmasın. İndi isə miqyası yerləşdiyi əraziyə
uyğun gəlməyən nəhəng yaşayış binaları həm də əsas yolların kənarında tikilir və
bu da süni "tıxaclara” səbəb olur.
İndi yerli icra başçılarının məsuliyyətsizliyi,
prinsipsizliyi, həm də əyalətçi zövqləri ucbatından bərbad günə düşən mikrorayonların
yenidən qurulacağı gözlənilir. İstərdik ki, bu yenidənqurma layihələrində
mikrorayonların əvvəlki konsepsiyası mütləq nəzərə alınsın: bir-birini
tamamlayan və ya standart layihəli binalar, ayrıca tikili olaraq uşaq bağçası,
məktəb, stadion, poliklinika və başqa ictimai-sosial obyektlər.
Əslində, bu gün mikrorayonlara oxşar yaşayış
komplekslərinin salınmasına başlanılıb. İlk addım olaraq Mənzil İnşaatı Dövlət
Agentliyinin tabeliyindəki "MİDA” MMC-nin "Yasamal” yaşayış kompleksinin layihəsini
qeyd edə bilərik. Bu layihə məhz sovet dövrünün sakit mikrorayonlarını
xatırladır. Standart layihəli 9 və 12 mərtəbəli binalar, ayrıca tikili olaraq uşaq
bağçası, məktəb, açıq hava altında stadion, əraziyə xidmət göstərən
supermarket.
www.anews.az
Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin !