Hekayə
Əmim arvadı Sənəm xala səsini başına atmışdı:
- Köpəqqızı, harda görmüsən, düzünü de, yoxsa səni qaz kimi yolub, tükünü buralarnan bir eləjjəm!
Yazıq Çəmən xala udquna-udquna qalmışdı:
-Aaz, vallah, bir söz idi, ağzımdan çıxdı, hara var, harda görəjəm ki?
-Yox eyy, deməsən, bu dəyqə səni buralarnan sürüyəjəm...
***
Bizim ev Çəmən xala ilə əmimgilin evinin arasında yerləşirdi. Çox mehriban qonşuluğumuz vardı. Hay deyəndə bir-birimizin köməyinə çatırdıq.
Cəmən xalanin əri Tapdıq çoxdan rəhmətə getmişdi. Tapdıq əmimin uşaqlıq dostuymuş, bir-birinə çox mehriban olublar. Neçə il bir yerdə işləyiblər.
Sonra qəflətən Tapdıq gecə yatıb, səhər ayılmayıb. Heç dərdini də bilən olmayıb. Deyirlər çox gümrah adam olub. Bir yaşlı oğlu Şahin, anası Cəmən xalanın himayəsində qalıb.
İnsafən, əmim dostluğa çox sədaqətli adam idi. O gündən dostunun da evinə hayan olub. Nə çətinlikləri olsa əl uzadıb, köməklık göstərib.
Yadımdadı bir-iki dəfə məhəllə arvadları Çəmən xalaya məsləhət bildilər ki, a bala, cavan qadınsan, neynəyək, taleyin belə gətirdi, ömrünü-gününü niyə çürüdürsən? İstəyən olsa, birini bəyən, get.
- Yox, mən Tapdıqdan sonra heç kəslə bir yastığa baş qoymaram! Tapdığın yurdunu kimə tapşırım, yadigarını kimə etibar edim?!
Daş atıb, başını tuturdu.
Əmim arvadından çox onun xətrini istəyirdim. Sənəm xala ona söz deyəndə mənə də toxundu. Çox şırındil, mehriban qadın idi. Qonşu kənddən gəlin gəlmişdi. Mənimlə çox mehriban danışıb, gülürdü. Arada başımı sinəsinə sıxıb, saçımı sığallayırdı. Nəfəs aldıqca döşləri başıma sıxılırdı. Hər mənə toxunduqca elə bilirdim ruhum canımdan cıxacaq. Bədənim tir-tir əsirdi. Bəlkə özü də hiss edirdi bunu. Zarafata salıb, qiz istəyirsənmi- deyirdi.
Mən də özümü utancaq kimi göstərib, başımı aşağı salırdım, cavab vermirdim.
O:
- İstəyərsən-istəyərsən, inanmıram istəməyəsən! Əmisi kimi yaraşıqlı, boylu-buxunlu oğlan heç qız istəməzmi?! Gör neçə qız dərdindən öləcək?! -deyirdi.
Belə şirin sözlər mənə xoş gəlirdi. Onda 16 yaşım var idi.
O, ətli-qanlı, gözəl-göycək qadın idi. Şux yeriyirdi. Yeriyəndə yanları titrəyirdi. Dolu sinəsi qabağa qabarırdı. Tünd-qara saçlarını səliqə ilə darayıb kürəyinə tökərdi. Ağbəniz, cəlbedici sifəti var idi. Yanaqlarında zərif qızartı müşahidə olunur, sifətinə xüsusi yaraşıq verirdi. Gözləri ağ sifətdə qara karandaşla rənglənmiş rəssam tablosuna bənzəyirdi.
Düzünə qalsa, ondan xoşum gəlirdi. Görnüşü bir an belə xəyalımdan çəkilmirdi. Gecələr tez-tez yuxumu qarışdırır, özümü onun qolları arasında görüb xoşbəxt olurdum. Hələ başqa şeyləri demirəm, ayıbdır! Hərdən gördüyüm yuxulardan utanırdım. Gör məndən neçə yaş böyükdür? Həm də Şahinin anası idi. Eşitsə nə deyərdi mənə? Başqa məhəllə uşaqları ilə dava-dalaş olanda Şahinə görə onların gözünün yağını alırdıq.
***
Əmim uzun müddət idi ki, kolxoz sədri işləyirdi. Çox zəhmətkeş, qayğıkeş adam kimi tanıyırdı
hamı onu. İşgüzarlığına söz ola bilməzdi. Bu vəzifəyə birdən-birə gəlməmişdi, əmim. Cavanlıqda Tapdıqla kolxozun kəllərinə baxıblar. Sonra təsərrüfat briqadiri işləyib. Bacarıqlı adam olduğuna görə kolxoz sədri seçmişdilər.
Bir sözünü iki eləyən olmamışdı. Söz ağzından çıxdı, baş üstə deyib, yerinə yetirərdilər. Özündən 3-4 yaş kiçik olsa da, atam da əmimin məsləhətinə qulaq asardı. Nə başınızı ağrıdım, əmim belə kişi idi. Arada atam deyirdi:
- Əmin də, mən də babana çəkmişik.
Mən də bununla qurur duyurdum. Babam, deyilənə görə, qollu-budaqlı, boylu-buxunlu, səsindən yer titrəyən, sözü ötkəm kişi olub. Atam sakit təbiətli insan idi. Çox şeyə qarışmırdı.
***
O vaxtlar, yadımdadır qonşu arvadları birlikdə həftədə bir-iki dəfə sacda yuxa salardılar, ya çörək bişirərdilər.
Yazın əvvəlləri idi. Havalar isinməyə başlamışdı. Ağacların çoxu çıçəkləmişdi. Çol-bayır yamyaşıl xalıya bürünmüşdü. Havadan gələn xoş ətir adamı bihuş edirdi. Təsərrüfat işlərinin qızğın vaxtı idi. Hər ikisi yaylıqlarını çiyinlərinə atıb, şirin-şirin söhbət edə-edə, sacda yuxa salırdılar. Əmimin beş yaşlı kiçik oğlu İbrahimin (biz onu əzizlədiyimizdən İbo deyib çağırırdıq) şalvarının ortası partlayıb, hər şeyi çöldə qalmışdı. Yazıq uşağın özündən xəbəri yox idi. Birdən Çəmən xalanın gözü ona sataşdı:
- Ədə, ədə, ay İbo, özündən xəbərin varmı, biabır oldun, hər şeyin çöldə qalıb! – dedi, qəh-qəhə çəkib, ürəkdən güldü. Sonra da əlva etdi:
- Nejə də dədəsininkinə oxşor!
***
Sənəm xala əsib-coşurdu. Səsinə xeylı adam yığılmışdı. Elə bil tamaşaya baxırdılar.
Əmimin atı kişnəyəndə hamı çevrilib yola baxdı. (Kənddə hamı əmimin atını kişnəməsindən tanıyırdı). Elə bil qurbağa gölünə daş atdılar, səs kəsildi. Mən heç nə anlamadım. Bunlar birdən-birə niyə qızışdılar və qəflətən də ortaya lal sukut cökdü.
Əmim evə yaxınlaşanda əmim arvadı tez-tələsik gedib atın yüyənindən tutdu.
Əmim ayağını üzəngidən çıxarıb ağır-ağır, atın belindən yerə endi...
23.01. 2014
