Bəşər tarixinin ən qorxulu xəstəlikləri - SİYAHI

Cəmiyyət

09:00 | 25.11.2014

Bəşər tarixinin ən qorxulu xəstəlikləri - SİYAHI

Bu gün dünyanı "Ebola" adlı xəstəlik hədələyir. Xəstəliyin qorxunc olmasının əsas səbəblərindən biri onun sürətli şəkildə yayılması və əlacının tapılmamasıdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı bu yoluxucu xəstəliklə mübarixə aparmaq üçün milyonlarla dollar pul vəsaitinin lazım olduğunu deyir. Afrika, Asiya və Avropa ölkələrinə yayılan "Ebola" bu müddət ərzində xeyli can alıb və xeyli adam virusa yoluxub. Nigeriya və Seneqalda virusun yayılmasının qarşısının alındığı deyilsə də, təhlükə hələ keçməyib.Əslində, tarixən də bir çox xəstəliklər olub ki, insanlara hakimlik edə biliblər. Xəstəliklər şəhərlərdən şəhərlərə deyil, ölkələrdən ölkələrə, qitələrdən qitələrə keçərək milyonlarla can alıb.ANN.Az bəşər tarixinin ən qorxunc pandemiya və epidemiyalarının siyahısını və qısa tarixini oxuculara təqdim edir: 1. Yustinian Vəba Pandemiyası - 541-542-ci illər - 100 000 000 ölüBuna elmi dildə "Qara vəba" da deyirlər. Bəşər tarixinin ən böyük ölümcül pandemiyası hesab olunur. Xəstəliyin səbəbi olaraq "Yersinia pestis" adlı bakteriya göstərilsə də, son araşdırmalar bir çox xəstəliklərin vəbaya səbəb ola biləcəyini göstərir. Vəbanın başlanğıc götürdüyü yer tam olaraq bilinmir. Bizans imperatoru I Yustinianın dövründə bu xəstəlik yayıldığına görə onun adını daşıyır. Xəsətlik 2 əsr ayrı-ayrı ölkələrdə tüğyan edir - (541-750). Xəstəliyin başlanğıcının Misirin Pelusiy şəhərindən 541-ci illərdə götürdüyü deyilir. 544-cü ildə Konstantinopol, 543-565-ci illər İtaliya, 546-cı ildə Qalliya, 590-690-ci illərdə Romada, 664,672, 679 və 683-cü illərdə isə İngiltərədə yayıldığına dair tarixi faktlar var.

2. Qara ölüm - 1346-1353-cü illər - 50 000 000 ölü"Qara ölüm" - Avropa ölkələrində 1346-53 illərdə baş vermiş taun pandemiyasına deyilirdi. Həmin dövrdə təkcə Avropada 24 milyon adam - təxminən Avropa əhalisinin ¼-i tələf olub. Qara ölüm 1361 və 1369 illərdə kəskin olmasa da, yenidən özünü göstərib.Böyük Moskva knyazlığında və Yaxın Şərqdə də yayılıb.

3. HİV - AİDS 1981-ci ildən günümüzədək - 39 000 000 ölü İlk AİDS xəstəsi 1981-ci ildə ABŞ-ın Nyu-york və Kaliforniya ştatlarında qeydə alınıb. AİDS diaqnozu qoyulan ilk şəxslərin çoxu cinsi yolla xəstəliyə yoluxmuş "gey"lər və eyni şprislərdən istifadə edən narkotik maddə asılıları idilər. 1983-cü ildə amerikalı və fransız həkimlər xəsətliyin səbəbinin HİV olduğunu tapdılar və 1985-ci ildə bu virusu təsbit edən qan testləri aparılmağa başlanıldı. Daha sonra AİDS-ə yoluxan xəstələr Afrikada üzə çıxdı. O vaxtdan bəri xəstəliyə yoluxanların sayı artmaq üzrədir. Xəstəlik bir neçə yolla yoluxur - cinsi yolla, narkotik maddələrin bədənə eyni vasitə ilə yeridilməsi yolu ilə, yaxud ata-anadan birinin bu virusa tutulması yolu ilə. Xəsətliyin hələ də dərmanı tapılmayıb.

4. İspan qripi pandemiyası - 1918-1920-ci illər - 39 000 000 ölü Bəşər tarixinin ən böyük qrip pandemiyası kimi tanınır. 18 ay müddətində dünyada 550 milyon adam, yaxud planet əhalisinin 29,5 faizi bu qripə yoluxur. 50-100 milyon adamın öldüyü bildirilir. Epidemiya I Dünya Müharibəsinin sonuncu aylarında İspaniyadan yayılmağa başlayır və ilk aylarda 8 milyon adam virusun daşıyıcısına şevrilir. Həyya İspaniya kralı XIII Alfons da qripə yoluxur. Xəstəliyin qurbanları gənc və sağlam adamlar olur.

5. Müasir vəba - 1894-1903-cü illər arası - 100 000 000 ölü 1800-cü illərin ən qorxunc xəstəliyi. Bu pandemiya ilə bağlı maraqlı fakt ondan ibarətdir ki, həkimlər xəstəliyin iyləmə qabiliyyəti vasitəsilə yayıldığını hesab ediblər. Odur ki, xəstələrini müalicə edən həkimlər içərisi müxtəlif çiçəklərlə dolu olan və və qorxunc maska taxaraq xəstələrə yaxınlaşırmışlar.